عارضه یابی سازمان اغلب به عنوان حساس‌ترین جزء استقرار یک طرح بهبود در سازمان تلقی می‌گردد. یکی از مهم‌ترین اقداماتی که سازمان های موفق برای ارتقای اثربخشی خود انجام می‌دهند، عارضه یابی صحیح و به موقع است که این امکان را به مدیران می‌دهد که همواره از مشکلات و مسائلِ جاری سازمان خود مطلع باشند و از بحرانی شدن آنها جلوگیری نمایند.
آسیب شناسی سازمانی، فعالیتی فراگیر برای کشف حقیقت و به عنوان پیش‌نیازی برای تلاش‌های سازمانی به شمار می‌رود. آسیب شناسی به نوبه ی خود یک مداخله است و به عنوان عاملی مهم در توسعه و بهسازی سازمانی برای اقدام درست و مناسب و کمک به حذف نقاط کور مدیریتی، طراحی شده است. یک آسیب شناسی جامع ما را در مسیر شناخت سازمان، درک موقعیت سازمان در شرایط فعلی، تدوین هدف نهایی سازمان، طراحی ابزارهای رسیدن به اهداف مورد نظر و تعریفِ شاخص‌های رسیدن به اهداف، یاری می‌رساند. این امر، نیازمند بررسی اصولی و بنیادین سازمان میباشد. به اعتقاد برودیر، دستاوردهای انجامِ یک آسیب شناسی مناسب در سازمان عبارتند از:
- افزایش ظرفیت بنگاه‌ها برای تغییر در فرهنگ سازمانی؛
- فراهم سازی فرصتی مناسب برای کسب بینشی جدید از جنبه‌های مختلف کارها در سازمان؛
- حصول اطمینان از تعهد سازمان به بهبود مستمر
یکی از مهم‌ترین نظام های هر سازمان یا شرکت، نظام مدیریت منابع انسانی آن است که تأثیر زیادی روی عملکرد سازمان دارد. این نظام مهم، در صورتیکه مورد بازنگری و بازسازی قرار نگیرد، به مرور دچار آسیب شده و برنامه های تحول برای بهبود شرایط را سخت تر و طولانی تر می نماید.
واقعیت این است که در اغلب سازمان ها، ریشه ی تمام مشکلات به نوعی به نحوه ی مدیریت منابع انسانی بر می‌گردد. اگر سازمانی در بُعد فرهنگی سرآمد است، این امر ناشی از رشد و بالندگی فرهنگی کارکنان آن سازمان است. چنانچه سازمانی در بعد مالی و اقتصادی و کسب درآمدهای بالا شهرت پیدا کرده است، نتیجه ی تفکرات استراتژیک و استفاده از فرصت ها توسط کارکنانِ آن است. پس، میتوان گفت که توجه به منابع انسانی و مدیریت مؤثر آن، اساس توسعه ی فرهنگی، تکنولوژیکی و مالی و اقتصادی سازمان ها است.
یکی از مدلهای معتبر و رایج جهت آسیب شناسی سیستم مدیریت منابع انسانی، مدل ۳۴۰۰۰ مدیریت منابع انسانی میباشد. انجامِ این آسیب شناسی دستاوردهای زیر را برای شرکتها و سازمانهای متقاضی به همراه خواهد داشت:
- آسیب شناسی جامع سیستم مدیریت منابع انسانی شرکت و احصاء مسائل و دغدغه های این حوزه از منظر کارکنان و مدیران
- تعیین سطوح بلوغ فرایندهای حوزه ی منابع انسانی و شناسایی برنامه ها و اقدامات بهبود
- ارائه ی پروژه های بهبود و اولویت های شرکت در حوزه ی مدیریت منابع انسانی
- ارائه ی وضعیت نگرشها و نتایج منابع انسانی (رضایت شغلی، تعهد سازمانی، ماندگاری و …) در قالب داشبوردهای مدیریتی جهت ارائه به مدیران ارشد